Pracowała w Szpitalu Powiatowym w Bełżycach i lubelskim Instytucie Medycyny Pracy i Higieny Wsi. Zawiłe losy Krystyny Modrzewskiej, lekarki i naukowca stały się inspiracją dla twórców spektaklu „Trzy razy Modrzewska”.
W lubelskim Centrum Kultury pokazano efekt kilkumiesięcznego projektu, w ramach którego młodzi ludzie prowadzili coś w stylu artystycznego śledztwa, poświęconego queerstorii Krystyny Modrzewskiej (1919‑2008). Związanej z Lublinem osoby transpłciowej, pochodzącej z mniejszości żydowskiej, której przyszło żyć w antysemickiej Polsce. Powstał tryptyk teatralny wykorzystujący słowa, ruchu i nowe media.
Modrzewska (z domu Mandelbaum) pochodziła z Warszawy, do Lublina trafiła, gdy miała 10 lat. Była córką doktora Hersza Mandelbauma, przedwojennego ordynatora i dyrektora szpitala żydowskiego przy ul. Lubartowskiej. Studiowała na Wydziale Przyrodniczym na UMCS, gdzie obroniła doktorat. Trafiła na Akademię Medyczną w Białymstoku, gdzie pracowała naukowo i studiowała na wydziale lekarskim. Wróciła do Lublina już jako lekarz. W 1970 roku wyemigrowała do Szwecji. Tam działała naukowo, po raz drugi w swoim życiu obroniła pracę doktorską. Na cztery lata przed emeryturą uzyskała habilitację na Uniwersytecie w Uppsali.
– Opowiadamy o Krystynie Modrzewskiej, ale też dialogujemy z jej doświadczeniami. W spektaklu mówimy dużo o tożsamości, dorastaniu, autoidentyfikacji, o mierzeniu się z kontekstami społecznymi. O ciele, gender, seksualności i tożsamości – wylicza Simona Kasprowicz, osoba zajmująca się animacją kultury, twórczością artystyczną i aktywizmem. To ona kilka lat temu zainteresowała się Modrzewską. Uderzyło ją, że w głównych źródłach, obszernych artykułach nie ma wzmianki o transpłciowości Modrzewskiej. Transpłciowości, która była absolutnie jawna i opisywana we wspomnieniach bardzo sugestywnym językiem.
Premierowy pokaz „Trzy razy Modrzewska” odbył się 16 grudnia. Reżyseria i dramaturgia: Iza Gawęcka, multimedia, opracowanie muzyczne i produkcja: Simona Kasprowicz. Osoby performerskie: Adrianna Dras, Aleksandra Fudalej, Daniel Grabowski, Karolina Jatczak, Aleksandra Najda, Nikola Owczarkiewicz, Olaf Staszak. Wydarzenie zostało zarejestrowane i będzie w wolnym dostępie w internecie.
(jkg)
Fot. Materiały organizatora/Ada Usarek
2022-12-20
Zobacz również:
