MEDICUS 11/2014

Nowe prawo

Jedna z wiodących ustaw w tzw. pakiecie kolejkowym z dnia 22 lipca 2014 r.1 wprowadziła wiele zmian, przede wszystkim w obszarze przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych2 oraz w innych ustawach np. w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty3.

Niektóre regulacje prawne wprowadzone wskazaną wyżej nowelizacją zasługują na szczególną uwagę zarówno lekarzy udzielających świadczeń zdrowotnych w ramach zatrudnienia w podmiotach leczniczych, jak też lekarzy prowadzących, czy też zarządzających tymi podmiotami, a także  zajmujących się działalnością leczniczą w ramach praktyk zawodowych.

I. Według dotychczas obowiązującej ustawy2 – świadczenia opieki zdrowotnej w szpitalach, świadczenia specjalistyczne w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej są udzielane według kolejności zgłoszenia w dniach i godzinach ich udzielania przez świadczeniodawcę, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Od 1 stycznia 2015 r. – na liście oczekujących na udzielenie świadczenia nie umieszcza się świadczeniobiorców kontynuujących leczenie u danego świadczeniodawcy. Zgłoszeń i wpisów na listę oczekujących na udzielenie świadczenia dokonuje się każdego dnia w godzinach udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez danego świadczeniodawcę (zmiana art. 20 ustawy2). Świadczeniodawca, o którym mowa wyżej, poza obowiązkami wymienionymi w dotychczas obowiązującej ustawie (art. 20 ust. 2 pkt. 1–4) dołącza do prowadzonej listy oczekujących oryginał skierowania przedstawiony przez świadczeniobiorcę, w przypadku świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych na podstawie skierowania.

Świadczeniobiorca jest obowiązany dostarczyć świadczeniodawcy oryginał skierowania nie później niż 14 dni roboczych od dnia dokonania wpisu na listę oczekujących pod rygorem skreślenia z tej listy.

W przypadku skreślenia świadczeniobiorcy z listy oczekujących w wyniku
rezygnacji z udzielenia świadczenia, świadczeniodawca zwraca świadczeniobiorcy oryginał skierowania. Zgodnie z dotychczas obowiązującym przepisem art. 20 ust. 8 powołanej wyżej ustawy – w przypadku wystąpienia okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili ustalania terminu udzielania świadczenia opieki zdrowotnej, a które uniemożliwiają zachowanie terminu wynikającego z listy oczekujących, świadczeniodawca informuje świadczeniobiorcę w każdy dostępny sposób o zmianie terminu wynikającego ze zmiany kolejności udzielenia świadczenia i jej przyczynie.

Zgodnie z nowelizacją tego przepisu, w przypadku, gdy świadczeniobiorca nie wyraża zgody na zmianę terminu udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej na termin wcześniejszy, świadczeniodawca informuje o możliwości zmiany terminu następnego świadczeniobiorcę z listy oczekujących, zgodnie z kolejnością ustaloną na podstawie zgłoszenia.

Od 1 stycznia 2015 r. zmienią się zawarte w art. 23 ustawy2 dotychczasowe zasady przekazywania co miesiąc oddziałowi wojewódzkiemu NFZ właściwemu ze względu na miejsce udzielania świadczenia, informacji o prowadzonych listach oczekujących na udzielenia świadczenia.

Wydłużono także, od 1 stycznia 2015 r., okresy na jakie będą zawierane umowy z NFZ. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 156 ustawy2 – umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie może być zawarta na czas nieoznaczony z zastrzeżeniem umów z zakresu p.o.z., które właśnie zawiera się na czas nieokreślony, z wyjątkiem nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Zawarcie umowy o udzielenie opieki zdrowotnej na czas dłuższy niż 5 lat, a umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju stacjonarne i całodobowe – na okres dłuższy niż 10 lat, wymaga zgody Prezesa NFZ.

Wprowadzono także zmiany systemowe dotyczące zabezpieczenia świadczeń zdrowotnych w zakresie onkologii polegające m.in. na wyodrębnieniu pacjentów oczekujących na udzielenie świadczeń z tego zakresu. Stworzona będzie odrębna lista pacjentów onkologicznych, a także prowadzona będzie karta diagnostyki i leczenia onkologicznego dająca uprawnienie świadczeniobiorcy, u którego stwierdzono nowotwór złośliwy, do leczenia onkologicznego bez skierowania. Z uprawnienia takiego nie będzie mógł skorzystać świadczeniobiorca, u którego stwierdzono nowotwór złośliwy skóry, z wyjątkiem czerniaka skóry.

Ważną i dość zaskakującą zmianą, zarówno dla pacjentów jak też dla środowiska lekarskiego, jest przywrócenie od 1 stycznia 2015 r. skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego na udzielanie ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych finansowanych ze środków publicznych u dermatologa i okulisty.

Zmieniła się także zasada powoływania Prezesa NFZ. Zgodnie z art. 102 ust. 2 w nowym brzmieniu ustawy2 – Prezesa NFZ powołuje minister właściwy do spraw zdrowia, a nie jak dotychczas – Prezes Rady Ministrów.

II. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 42 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty3 – od 1 stycznia 2015 r. – lekarz może, bez dokonania osobistego badania pacjenta, wystawić receptę niezbędną do kontynuacji leczenia oraz wystawić zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne jako kontynuację zaopatrzenia w te wyroby, jeżeli jest to uzasadnione stanem zdrowia pacjenta odzwierciedlonym w dokumentacji medycznej.

Recepty lub zlecenia mogą być przekazywane osobie uprawnionej przez pacjenta do ich odbioru albo przedstawicielowi ustawowemu pacjenta, a także osobie trzeciej na podstawie określonego w ustawie oświadczenia. Upoważnienia lub oświadczenia, o których mowa wyżej, odnotowuje się w dokumentacji medycznej pacjenta albo dołącza do tej dokumentacji.

Alicja Lemieszek

radca prawny LIL

 

 

1          Ustawa z dnia 22 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw – DzU z 2014 r., poz. 1138.

2          Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 z późn. zm.

3          Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty – DzU z 2011 r. nr 277, poz. 1634 z późn. zm.