Kazimierz Jaczewski

Urodził się 19 lipca 1862 r. w Wilkowie koło Konina w rodzinie urzędnika państwowego. Ukończył gimnazjum w Warszawie, a następnie studia lekarskie na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim w 1887 roku. W tym też roku na stałe przeniósł się do Lublina. Po przyjeździe Kazimierz Jaczewski rozpoczął pracę w Szpitalu Świętego Wincentego, a od 1894 roku w Szpitalu Świętego Józefa. W szpitalu tym pracował do końca życia, najpierw jako lekarz nadetatowy, ordynator etatowy (1895), później starszy (1900), a w końcu jako lekarz naczelny. Jaczewski bardzo przyczynił się do rozwoju szpitala. Dzięki jego inicjatywie najpierw powstał gabinet fizykoterapii, później (1908) gabinet rentgenoterapii, gdzie zainstalowano pierwszy w Lublinie aparat rentgenowski. Także dzięki staraniom Jaczewskiego w 1922 roku powstało laboratorium. Na bardzo wysokim poziomie stał kierowany przez niego oddział chorób skórnych i wenerycznych. Kazimierz Jaczewski był uznawany za jednego z najwybitniejszych specjalistów w obu tych dziedzinach.

Jaczewski żywo udzielał się na konferencjach naukowych w całej Europie (Wiedeń, Paryż, Londyn i in.). Chętnie stosował nowe metody lecznicze, np. w leczeniu gruźlicy. Dużo publikował w prasie specjalistycznej oraz popularnej. Przygotował m.in. raporty o stanie śmiertelności mieszkańców Lublina.

Jaczewski był członkiem Lubelskiego Towarzystwa Lekarskiego (1887–1910), z którego wystąpił i ponownie się zapisał w 1917 r. W dziesięć lat później uzyskał tytuł członka honorowego. W Towarzystwie pełnił m.in. funkcję bibliotekarza (1887–1901), działał w wielu komisjach. Był także współorganizatorem i członkiem władz lubelskiego oddziału Towarzystwa Higienicznego Warszawskiego. W 1925 roku założył w Lublinie oddział Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego.

Aktywnością i pieniędzmi wspierał poczynania różnych instytucji i stowarzyszeń społeczno-kulturalnych Lublina. W Towarzystwie Szerzenia Oświaty „Światło” pełnił funkcję członka zarządu koła lubelskiego (1907), Uniwersytetu dla Wszystkich (1907) i Komisji Księgarskiej.
Współzałożyciel Towarzystwa Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego (1907), od początku jego działalności aż do swojej śmierci piastował stanowisko sekretarza, oddając się równocześnie bezinteresownie pracy bibliotekarskiej. Należał do grona czołowych aktywistów stowarzyszeń, takich jak: Lubelskie Towarzystwo Literacko-Naukowe (zał. 1910), Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości (1916, czł. zarządu – 1918), Towarzystwo Miłośników Książki (zał. 1926).

Kazimierz Jaczewski umarł w Warszawie, w marcu 1934 r. Został pochowany w grobowcu rodzinnym, obok zmarłej 27 lat wcześniej żony Heleny z Sachsów, na lubelskim cmentarzu przy ul. Lipowej.

W 1935 r. lubelski Szpital Św. Józefa obchodził setną rocznicę swego istnienia, połączoną z uroczystym odsłonięciem tablicy pamiątkowej ku czci Kazimierza Jaczewskiego – wieloletniego dyrektora (1887–1934).

W uznaniu zasług Kazimierza Jaczewskiego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Lublinie nazwało w 1960 r. jego imieniem ulicę, przy której powstał Państwowy Szpital Kliniczny nr 4.

Opr. ms

Witusik A. i in. (red.): Słownik biograficzny miasta Lublina, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1993.

Gawecka K.: Kazimierz Jaczewski [w:] Polski Słownik Biograficzny, T. X, 1964.