MEDICUS 04/2012
Rodzinny wysyła do specjalisty
z Markiem Kokoszką, zastępcą dyrektora ds. medycznych Lubelskiego Oddziału NFZ, rozmawia Jerzy Jakubowicz
• Kiedy lekarz rodzinny powinien skierować pacjenta do specjalisty?
– W sytuacji, kiedy lekarz rodzinny jest przekonany o prawidłowym procesie diagnostyczno-terapeutycznym, a w dodatku stan zdrowia pacjenta oraz wykonane wyniki badań pomocniczych potwierdzają zadowalający efekt terapeutyczny, nie ma potrzeby kierowania chorego do specjalisty. Lekarz poz powinien skorzystać z możliwości skierowania pacjenta do lekarza specjalisty w celu zweryfikowania poprawności zastosowanego leczenia lub uzyskania propozycji jakiegoś nowego sposobu terapii i dalszej diagnostyki.
• Panuje przekonanie, że lekarz rodzinny powinien co roku kierować przewlekle chorego na konsultacje.
– To mit, który, być może, powstał dlatego, że nie wszyscy lekarze czytają ogólne warunki umów. Jest w nich zapis, nakładający na specjalistę, który prowadzi w poradni pacjenta przewlekle chorego, obowiązek, aby co najmniej raz w roku
przekazał do lekarza poz informacje o istotnych problemach zdrowotnych pacjenta w danym roku, prowadzonej terapii i ewentualnych dalszych wskazówkach terapeutycznych. Podkreślam – jest to obowiązek nie lekarza rodzinnego a lekarza specjalisty, ale tylko wtedy, kiedy sprawuje stałą opiekę nad pacjentem. Natomiast, jeżeli lekarz poz wysyła pacjenta na konsultacje, to specjalista ma prawo przekazać swoje uwagi, jak powinna wyglądać dalsza opieka nad pacjentem.
• Czy skierowanie wystawione przez lekarza rodzinnego do specjalisty musi być wydane na specjalnym druku i jaki jest termin jego ważności?
– Nie ma specjalnych wzorów skierowań, skierowanie jest ważne bezterminowo, o ile nadal istnieją wskazania do udzielenia świadczenia, na które to skierowanie zostało wydane. W praktyce oznacza to, że skierowanie jest ważne przez cały czas występowania tego problemu zdrowotnego, który był podstawą wystawienia skierowania.
• Ile razy lekarz rodzinny może kierować przewlekle chorego na konsultacje do lekarza specjalisty?
– Tyle razy, ile wymagają tego niepokojące zmiany w stanie zdrowia przewlekle chorego, w tym występujące powikłania czy zmiany związane z wiekiem pacjenta. Pamiętajmy, że lekarz specjalista może również skierować pacjenta do innego specjalisty i – co ważne – nie wymaga to pośrednictwa (czyli skierowania) lekarza rodzinnego.
• Jakiego typu błędy stwierdza NFZ we współpracy lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów?
– Nie mamy zbyt wielu konfliktów pomiędzy lekarzami poz a specjalistami. Znacznie więcej konfliktów zdarza się między lekarzami poz a szpitalami. Szpitale mają pretensje, że pacjenci trafiają do nich niezdiagnozowani, co obciąża kosztami lecznictwo zamknięte. Należy pamiętać, że pacjent ma prawo do leczenia szpitalnego tylko wtedy, kiedy cel leczniczy nie może być zrealizowany w warunkach ambulatoryjnych.
• Lekarz rodzinny kierując chorego na konsultacje do specjalisty powinien….
– Lekarz poz powinien skierować pacjenta z wykonanymi badaniami, bo skierowanie jest pewną konsekwencją procesu diagnostyczno-terapeutycznego, w wyniku którego pacjent powinien trafić do specjalisty, a jeżeli trzeba, to również do szpitala. Lekarz do skierowania powinien dołączyć wyniki badań lub konsultacji, które przeprowadził, aby niepotrzebnie niektórych badań nie powtarzać.
• Czy skierowanie na konsultację różni się od skierowania do objęcia stałym leczeniem?
– Lekarz rodzinny po prostu pacjenta kieruje, a każdy specjalista musi już sam zadecydować, czy będzie osobiście zajmował się tym pacjentem, czy wystarczy, jak napisze do lekarza rodzinnego potwierdzenie rozpoznania u pacjenta, przedstawi propozycję terapii i poda termin ewentualnej kontroli. Natomiast, jeżeli wystąpi jakiekolwiek pogorszenie stanu zdrowia, lekarz poz może skierować ponownie pacjenta na konsultację do specjalisty.
• Czy każdy lekarz może przepisywać wszystkie rodzaje leków?
– W obecnym stanie prawnym nie ma przepisów, które by ograniczały lekarza w ordynacji leków, jeżeli posiada on prawo wykonywania zawodu. Jedynym ograniczeniem jest posiadana wiedza, umiejętności i udokumentowany stan zdrowia pacjenta. Czyli obecnie każdy lekarz, który potrafi zdiagnozować, ustalić wskazania do terapii i dobrać odpowiedni lek, ma prawo go zaordynować.